Genç ve sağlıklı kalmanın yolları
--------------------------------------------------------------------------------
Çok çalışıyor ve yoruluyorsanız ya da hiçbir iş yapmasanız da çabuk yorulduğunuzu hissediyorsanız, yediğiniz yiyecekler aynı olmasına rağmen kilo alıyor veya sağlığınızın bozulduğunu düşünüyorsanız, uzmanların önerilerine kulak vermelisiniz.
İSTANBUL - Sağlık sorunları; hızlı yaşam temposu, yanlış beslenme alışkanlıkları ve hareketsizlik nedeni ile ortaya çıkıyor. Hayatınızda yapacağınız birtakım değişiklikler ile yeni ve doğru alışkanlıkların kazanılması, size sağlıklı bir yaşam sunuyor. Suadiye Memorial Tıp Merkezi İç Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Soner Dileklen, “Hareketli yaşam temposu ve hastalıklara zemin hazırlayan çevresel faktörlere rağmen genç ve sağlıklı kalmanın yolları” ile ilgili püf noktalarına dikkat çekiyor.
SAĞLIKLI OLMAK ELİNİZDE
Hastalıklar, teknolojik gelişmelerdeki ilerlemelere rağmen her geçen gün artıyor. Bunun temel nedeni, yeni tedavi yöntemlerinin bulunmasına rağmen hastalıkların oluşması için gerekli birçok çevresel faktörün yaşamımıza girmesi. İnsanlar artık işlerini daha az enerji harcayarak yapıyor ve gıdaya ulaşım hızı ve kolaylığı da ciddi oranda arttı. Çalışma temposu ve trafiğin zaman kısıtlılığını getirmesi ile birlikte yemek yeme süreleri de kısaldı.
Bilimsel gelişmeler gıda maddelerimizdeki katkı maddelerinin ve hormonsal maddelerin kullanımını artırarak hücresel düzeyde gelişimlerin çok daha abartılı olmasına zemin hazırladı. Bu gelişmeler genetik yapımızdaki hastalıkların daha kolay ortaya çıkmasını tetiklemeye başladı.
Bütün bu gelişmelere rağmen sağlıklı ve uzun yaşamak için hala elimizde birtakım yollar olduğu unutulmamalıdır. Bizlere düşen görev bu yöntemleri kendimiz uygularken çocuklarımıza da çok daha özenli olarak ilgilenmeliyiz. Sağlıklı yaşam felsefesini onlara küçük yaşta aşılayıp gelecekte sağlıklı bireyler olmalarını sağlamalıyız. Sağlıklı ve genç kalma felsefesinde temel esasları şöyle sıralamak mümkün:
GENETİK ŞİFRENİN SAPTANMASI
Bu gelecekte karşılaşacağınız temel hastalıklara olan yatkınlığınızı saptamaya yarar. Bu inceleme ile yapılacak tedavilere ciddi olarak ışık tutulabilecektir Bu yöntemde amaç, ana hastalık guruplarında (kanser, kalp hastalığı, şeker hastalığı ,felç, Alzheimer vb.) yatkınlıklar tam olarak saptanmakta ve olası ek tedaviler daha doğru verilebilmektedir.
ZİHİNSEL VE DUYGUSAL TAVRIN DÜZENLENMESİ
Düşüncelerimizin ve duygularımızın sağlık düzeyimizi ve yaşam kalitemizi ileri derecede etkilediği bilinmektedir. Günlük olaylara verdiğimiz tepkiler yaşamda karşılaşılan olaylar karşısındaki hareketlerimiz sağlıklı olma yolunda önemli rol oynarlar. Peki bu konuda neler yapmalıyız?
İyimser olun
Kendi kendimizi eleştirirken pozitif olun
Hayatın doğru giden pozitif yanları ile ilgili kendinize sorular sorun ve bunları yanıtlayın, bu bize yaşamımızdaki güzellikleri tekrar görmemizi sağlayacaktır.
Uzun süreli ve sık gülün. Bu, size yaşamın keyifli ve eğlenceli yönlerini hatırlatacaktır.
Karşınıza mantıklı hedefler koyun ve bunun için çaba sarf edin.
Dostluklar kurun. Arkadaş çevrenizi arttırın sık birlikte olmaya çalışın
Her gün en az 7-8 saat uyuyun
Siz ve aileniz ara ara oyunlar oynayın
Her gün kendinize okumak için zaman ayırın. Sevdiğiniz bir kitap veya dergiyi okuyun
Fırsat bulabiliyorsanız dans edin
Ev ve sağlık durumunuz müsait ise hayvan besleyin
Hafta sonları ormanlık alanlarda uzun yürüyüşler yapın
EGZERSİZ DÜZENİNİN SAĞLANMASI
Sağlıklı bir yaşamın anahtarı düzenli egzersizden geçer. Bu nedenle her ne şekilde olursa olsun her hafta en az 180-200 dk yürüyüş yapmakla başlamak en doğru yaklaşım olacaktır. Yapılan her egzersizin 48 saat olumlu etkilerinin devam ettiği düşünülürse; gün aşırı yapılacak egzersizlerin ciddi oranda metabolik düzenleme yapması muhtemeldir.
Fiziksel egzersize yavaş başlayıp artırmalısınız
Her egzersiz öncesi 10 dakika ısınma süreci geçirilmelidir. Egzersizin devamında 20-30 dakika güç egzersizi ve sonrasında 10-20 dakika esneme ve soğuma şeklinde bitirin
En az gün aşırı egzersizi yapmayı ihmal etmeyin
Her seferinde değişik egzersizleri deneyin
Sevmediğiniz egzersizi yapmayın
Egzersiz sırasında bol su tüketin (minimum 2 lt)
Egzersiz başlamasından 3 dakika sonra maksimum kalp hızının (220-yaş) yüzde 80’ine ulaşabiliyorsanız ve dinlenmenin 2’nci dakikasında kalp hızınız normale dönüyorsa fiziksel kondisyonunuz iyi demektir.
YEME ALIŞKANLIKLARININ DÜZENLENMESİ
Asıl hedef yeme dürtüsünün azaltılmasıdır
Günlük yenilen gıda ve harcanan enerjinin kaydını tutun
Yemek sonrası alışverişe çıkmayın
Liste ile alışveriş yapın
İkramları reddetmeyi bilin
Atıştırmalardan kaçının
Artan yemekleri saklamayın
SAĞLIKLI VE DENGELİ BESLENME KURALLARI
Sık sık ve az az yemek yiyin. En az 5-6 öğün tüketin
Yüksek kalorili besinlerden uzak durun
Günde 4-5 porsiyon sebze 5-6 porsiyon meyve yiyin
Günde en az 1.5-2 lt su tüketin
Kompleks karbonhidratları (koyu renkli ) daha çok tüketin
Tuzdan uzak durun ek tuz yemeğinize ekmeyin
Yemeğinizi yavaş yiyin
Yemeklerinizde kızartma yerine ızgara ve haşlama tercih edin
Mutlaka kahvaltı yapın.
Sebze ve meyveleri çok parçalamadan tüketin
Yağ tüketiminizi zeytinyağı veya çiçek yağı olarak yapın
Süt ve süt ürünlerini yağsız tercih edin
Tatlı ve meyveyi yemek üstü değil ara öğünde tüketin
Yemeklerde daha çok lif tercih edin